Deze keer wil ik de kiwibes behandelen.

De kiwibes staat bekend onder zeer veel verschillende namen. Behalve de letterlijke Engelse vertaling kiwiberry worden ze ook wel Siberische kruisbes, minikiwi, haarloze kiwi, baby-kiwi, coctail-kiwi, hardy kiwi, kiwai, tara-vine, bower-vine, kishmish en kokuwa genoemd.

Omdat ze oorspronkelijk uit Siberië en Japan komen zijn ze zeer winterhard (tot -30 graden) waardoor ze ook geschikt zijn voor gebieden met strenge winters die voor de gewone kiwi ongeschikt zijn.

Wat zijn de verschillen tussen de gewone kiwi en kiwibes?

Het belangrijkste verschil is het gewicht, een kiwibes weegt slechts tussen de 5 en 15 gram, een gewone kiwi 90 à 100 gram, maar doordat hij onbehaard is kunnen de bessen zo van de struik gegeten worden. De bessen hebben een erg zoete en aromatische smaak en smaken veel beter dan de gewone kiwi met name als ze aan de struik zijn gerijpt. De smaak doet denken aan die van kruisbessen. De vruchten zijn rijk aan mineralen en hebben een nog hoger vitamine-C gehalte dan de gewone kiwi’s. Bovenstaande informatie heb ik uit boeken en van internet want mijn eigen kiwibes heb ik pas een jaar dus nog geen vrucht-ervaringen mee.

Ik zal kort omschrijven welke ervaring ik er wél mee heb. In de winter van 2016 zag ik bij tuincentrum Boers in Maasdijk twee kiwibessen staan die net gingen uitlopen. De mooiste heb ik gekocht en langs de sloot naast de A20 bij een hekwerk dat ik van een vertrekkende tuinder heb overgenomen. Dit is de ideale plek voor een kiwibes omdat hij het beste groeit op een vochtige zonnige plek. Maar omdat er nog niet veel groen op de tuinen was zijn de weinige blaadjes van die plant door de hongerige vogel(s) opgegeten. Het effect hiervan was dat de plant niet meer uitliep en dood bloedde. Toen ik een maand later weer bij Boers kwam stonden er heel veel kiwibessen maar nu met heel veel blad zodat ik een half uur bezig was om de slingerende ranken uit de planten, die bij haar in de tree stonden, te halen want je wilt natuurlijk niets beschadigen aan je eigen plant maar ook niet aan de overige planten. Ik spreek wel over “haar” maar het betreffende ras Issai is de enige zelf bestuivende kiwibes. Als je van plan bent om ook een kiwibes aan te schaffen let daar dan goed op want bij de overige rassen heb je er altijd een mannelijke plant bij nodig voor de bestuiving. Het planten kon ik nu weer herhalen op dezelfde plek maar nu kon ik de slingerende ranken aan het hekwerk vastzetten. De vogels keken er niet meer naar om en één van de ranken groeide in de maanden na het planten wel twee meter omhoog. Hier heb ik het niet goed gedaan want zoals ik al zei het is een slingerplant en het gevolg is dat de vruchtdragende tak nu boven aan het hek zit en diens uitlopers hebben nu geen houvast aan het hek. De ranken slingeren zo erg dat ze nu niet meer los te nemen zijn. In lectuur en op internet staat dat de kiwibes net als de gewone kiwi pas na een jaar of vier vruchten gaat geven maar de mijne zit al vol met kleine knopjes die begin juni open gaan. Ik ben benieuwd of ze ook echt tot bessen gaan uitgroeien. Ze zijn eerder rijp dan de kiwi. Om de vruchtdragende uitlopers toch wat steun te geven heb ik het hekwerk voorzien van wat bamboe die ik met herbruikbare ty-raps vastgezet heb.

Rien Stoffels, tuin 199